Bapa ubah fikiran tarik balik hibah yang diberikan pada anak. Peguam syarie ini beri penjelasan…

SEBAGAI ibu dan bapa, ramai yang sanggup bergolok dan bergadai demi kesenangan anak masing-masing. Setiap orang ada caranya yang tersendiri demi melihat penyambung keturunan mereka mempunyai masa depan yang cerah.

Bagi Hussin Othman (bukan nama sebenar), beliau memilih untuk menghibahkan tiga lot tanah miliknya kepada anak sulungnya yang bernama Farid (bukan nama sebenar). Beliau membuat kejutan itu kira-kira 10 tahun lalu.

Ternyata ia bukan sekadar cakap kosong. Sebaliknya, Hussin, 55, telah membuat penukaran nama lot tanah tadi kepada Farid, 20, melalui borang 14A iaitu borang pindah milik tanah, bahagian atau pusaka.

Semua itu dilakukan Hussin kerana terlalu kasih kepada Farid. Barangkali lelaki itu merasakan anak sulungnya mempunyai nilai sentimental kerana mengajar dirinya menjadi seorang bapa.

Namun begitu, setelah beberapa tahun berlalu, Hussin bagaikan tersedar sesuatu. Dirinya merasakan keputusan yang dibuatnya dulu itu merupakan satu kesalahan besar.

Masakan tidak, Hussin mempunyai empat lagi anak lain yang masih hidup selain Farid. Tindakannya menghibahkan tiga lot tanah kepada Farid itu satu keputusan yang kurang arif kerana dirinya tidak berlaku adil kepada anak-anak yang lain.

Akibat dihimpit rasa serba salah, Hussin bertekad untuk membuat permohonan ke mahkamah syariah untuk menarik balik pemberian hibah yang telah diberikan kepada Farid.

Tujuannya hanya satu iaitu untuk memberikan harta itu kepada semua anaknya secara adil dan saksama selagi dirinya masih bernafas di muka bumi.

Mujurlah tiga lot tanah berkenaan tidak pernah dijual, digadai ataupun dihibahkan oleh Farid kepada sesiapa. Pada mulanya, pemuda berkenaan mempertikaikan tindakan bapanya untuk menarik balik hibah itu. Beliau beralasan bahawa pemberian itu adalah sah di sisi undang-undang.

Namun begitu, Hussin tetap ingin meneruskan niatnya. Akhirnya, Farid memahami situasi bapanya dan bersetuju andai harta tadi dibahagikan sama rata kepada adik beradiknya yang lain.

Pada masa sama, urusan kaveat tanah berkenaan juga dilakukan pejabat tanah supaya ia tidak berpindah kepada tanah orang lain.

(Artikel berkaitan: Penting untuk urus hibah ketika masih sihat dan bertenaga. PU Syed beri panduan macam mana nak uruskannya)

Ketika memberikan keterangan secara lisan, Farid telah mengemukakan dua orang saksi iaitu pegawai tanah dan ketua kampung.

Setelah meneliti segala keterangan dan bukti yang dikemukakan, hakim memutuskan bahawa Hussin berhak menarik balik dan membatalkan hibah berkenaan. Ketiga-tiga tanah berkenaan perlu diletakkan nama Hussin kembali.

Pada masa sama, mahkamah memerintahkan si bapa untuk membahagikan hasil ketiga-tiga tanah berkenaan kepada kelima-lima anaknya secara adil dan saksama.

Hussin menarik nafas lega dengan keputusan berkenaan, begitu juga Farid. Besar harapan Hussin agar kesemua anaknya berpuas hati dengan pembahagian harta tersebut sebelum beliau menutup mata.

Bapa boleh tarik semula hibah dengan syarat tertentu

HIBAH yang disertakan dengan penyerahan dan penerimaan barang (al-Qabd) tidak boleh ditarik balik kecuali jika ia dibuat oleh seorang bapa kepada anak-anaknya.

Peguam Syarie, Atiqah Abdul Razak berkata, ia selagi mana harta berkenaan tidak dipindah milik atau dijual kepada pihak ketiga. Beliau berkata demikian ketika ditanya tentang kes penarikan semula hibah.

Jelas beliau, ulasan yang diberikan adalah berdasarkan kepada pandangan Mazhab Syafie, Hanbali dan sebahagian fuqaha Maliki.

“Ulama-ulama berkenaan menyatakan, penarikan balik hibah boleh berlaku semata-mata dengan ijab dan qabul. Namun begitu, dalam kes Hussin yang melibatkan penyerahan dan penerimaan barang, ia boleh ditarik balik kerana pemberi hibah dalam kes berkenaan adalah daripada bapanya.

“Tambahan pula, tujuan penarikan hibah dalam kes itu adalah supaya harta tersebut dapat dibahagikan secara sama rata kepada anak-anak. Pada masa sama, penerima hibah juga tidak ada masalah kerana harta tersebut akan dibahagikan secara saksama dan adil.

“Tafsiran bapa yang dimaksudkan itu termasuklah ibu, datuk, nenek dan usul yang lain,” katanya kepada Sinar Islam baru-baru ini.

Mengulas tentang kes Hussin, Atiqah menjelaskan, permohonan penarikan hibah boleh dilakukan di Mahkamah Tinggi Syariah.

“Mahkamah akan membuat keputusan sewajarnya selepas melihat fakta kes,” katanya.

Daripada aspek perundangan syariah, Atiqah daripada Tetuan Atiqah Syafiqah & Associates berkata, asas-asas penarikan hibah merujuk kepada as-Sunnah.

Beliau merujuk hadis yang diriwayatkan oleh Abdullah Ibnu Umar bahawa Nabi Muhammad SAW bersabda: “Tidak halal bagi seorang lelaki yang telah memberi satu pemberian, kemudiaan meminta kembali kecuali bapa meminta semula apa yang telah diberikan kepada anaknya.” (Riwayat Ahmad)

Bagaimanakah jika harta yang dihibahkan tadi sudah terjual? Menjawab persoalan itu, Atiqah menjelaskan, seandainya berlaku sedemikian, maka harta tadi bukan lagi milik penerima hibah, tetapi telah dijual kepada pemilik baharu.

“Menurut Mazhab Syafie, harta tersebut telah menjadi milik orang lain. Maka dalam kes ini, bapa tidak harus menarik kembali hibahnya,” jelasnya.

Justeru, peguam syarie itu menasihatkan masyarakat yang berhajat membuat hibah agar berfikir semasakmasanya sebelum sebarang pembahagian dibuat.

“Sebaik-baiknya buatlah pembahagian hibah secara saksama kepada anak-anak. Ia perlu untuk mengeratkan hubungan kemesraan sesama mereka.

“Untuk memastikan dokumen hibah yang dibuat itu memenuhi hukum syarak dan boleh dikuat kuasa, masyarakat boleh mendapat nasihat guaman daripada peguam syarie,” nasihat beliau.

Foto: Freepik